De gemeente gaat de verbintenis aan met anderen in en buiten de stad om haar doelen te realiseren en processen tot uitvoer te brengen. Rond sommige taken is de samenwerking en het schaalniveau door de wetgever bepaald (onder andere bij de Veiligheidsregio), bij andere taken kiezen we op vrijwillige basis voor een bepaalde vorm en schaal van samenwerking (bijvoorbeeld Drechtsteden).

We spreken van een verbonden partij als de gekozen vorm van samenwerking leidt tot een rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Bestuurlijk belang is zeggenschap, ofwel via vertegenwoordiging in het bestuur ofwel via stemrecht. Financieel belang is het ter beschikking stellen van een bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat, ofwel waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Hieronder vallen ook de ontvangst van baten uit beleggingsdeelnemingen, leningen of werkkapitaal verstrekken, garant staan en/of grond bezit wat in de verbonden partij is ingebracht.

Als sprake is van slechts een bestuurlijk belang, zoals bij de GR Schadevergoedingsschap HSL-Zuid, A16 en A4 waarbij de kosten voor rekening van het Rijk zijn, of juist van een financiële verbondenheid zoals een subsidierelatie of enkele een strategisch bestuurlijk samenwerkingsverband zoals bij de Zuidvleugel het geval is, dan is de organisatie wel een maatschappelijke samenwerkingspartner, maar noemen we het geenverbonden partij. Want zelfs als een wethouder lid is van het bestuur van de gesubsidieerde organisatie is geen sprake van een financieel belang als de gemeente bij een faillissement niet aansprakelijk is voor de schulden van de organisatie. Meer informatie over verbonden partijen treft u in de Nota Verbonden Partijen (2014). Deze nota biedt een kader voor deelname aan, het oprichten van en het sturen op de verbonden partijen van de gemeente, met name gemeenschappelijke regelingen. Het doel is om via de samenwerking in verbonden partijen zo maximaal bij te dragen aan de lokale bestuurlijke ambities met minimale risico’s. Dit zodat de gemeentelijke doelen zo effectief en efficiënt mogelijk worden gerealiseerd.

Uiteraard hebben verbonden partijen zelf ook een eigen verantwoordelijkheid. Ze moeten rechtmatig opereren, adequaat reageren op nieuwe ontwikkelingen en transparant zijn in de informatievoorziening. Ze dienen kansen en bedreigingen tijdig te signaleren en hier middels risicomanagement op te sturen. Vanwege de vaak aanmerkelijke bestuurlijke, beleidsmatige en financiële belangen is inzicht in en effectieve sturing op deze verbonden partijen gewenst. Zo wil de gemeente bereiken dat de verbonden partij de overeengekomen opdracht realiseert binnen de daarover afgesproken beleidsinhoudelijke en financiële kaders.