Het uitvoeren van wegbeheer is een zorgplicht van de gemeente (art. 16 Wegenwet). Het ‘Integraal Wegenbeheerprogramma 2014-2019’ is leidend bij de uitvoering van het wegenonderhoud. In 2014 heeft de raad het college met een motie ('De toekomst van de Dordtse weg begint vandaag') verzocht inzicht te geven in het achterstallig onderhoud van wegen. Aanvullende maatregelen om meer te kunnen doen met het budget om zo de achterstand terug te brengen waren dringend nodig. Dit leidde tot een scenario waarbij het wegwerken van het achterstallig onderhoud is verwoord in zes zogenaamde bouwstenen:

1. verbeteren van processen, zodat werkzaamheden in de openbare ruimte beter op elkaar worden afgestemd. Zo is bijvoorbeeld de Programmeertafel dit jaar van start gegaan waarbij gezocht wordt naar het optimale 'werk-met-werk' maken. Dit gebeurt ook in samenwerking met derden zoals bijvoorbeeld het Waterschap.
2. zoeken naar nieuwe dekkingsbronnen, zoals subsidies. Het lukt nu om subsidies te verkrijgen voor het verbeteren van de doorstroming, het inrichten of voor het realiseren van verbeteringen voor de fiets.
3. versoberen van de inrichting openbare ruimte. Het versoberen van de inrichting moet een plaats krijgen in het nieuwe handboek 'Kwaliteit Openbare Ruimte' (KOR). Eind 2018 is hiervoor een projectteam gestart.
4. betrekken van bewoners in de wijk bij het onderhoud in de stad (participatie). In veel projecten vindt nu een vorm van participatie plaats.
5. verminderen van verharding in projecten, waardoor meer groen wordt gerealiseerd is uitgangspunt voor alle projecten. Voorbeeld hiervan is het project Merwedestraat-Oranjelaan-Oranjepark. Hier is ruim 7.000 m² minder verharding teruggekomen na de herinrichting.
6. terugdringen van de kosten met innovaties in aanleg, beheer en onderhoud. Dordrecht is deelnemer in het partnerprogramma 'Epoxy-Bitumen'. Dit is een samenwerking met de provincie Noord-Holland en de TU-Delft. De verwachting is dat door toepassing van epoxybitumen in asfalt de levensduur van deklagen minimaal kan verdubbelen. Die levensduur verdubbeling is nodig om uit de aanlegkosten te komen. Dura-Vermeer werkt de nieuwe methode technisch verder uit en heeft een partnerprogramma gesloten met een aantal opdrachtgevers voor het aanleggen van proefvakken. Dordrecht is één van de participanten. Er is op de Overkampweg een geluidsreducerende deklaag aangebracht met epoxy-bitumen. Op dit wegvak worden de komende jaren onderzoeken en metingen uitgevoerd om het gedrag van het asfalt te volgen. Omdat er geen gangbare verouderingsproef is voor asfalt, is naar verwachting een gebruiksperiode van een jaar of 7 nodig om te bepalen of de nieuwe methode zijn verwachtingen echt waarmaakt.

Beheer en onderhoud van het areaal
In Dordrecht is in 2014 specifiek voor onderhoud aan wegverhardingen risicogestuurd onderhoud ontwikkeld. Sindsdien wordt deze methodiek gebruikt voor het bepalen van onderhoudsmaatregelen bij wegen voor het klein- en middelgroot onderhoud en de grotere wegenprojecten (Programmeertafel). De in Dordrecht ontwikkelde methodiek ligt inmiddels ten grondslag aan de nieuwe onderhoudssystematiek voor de openbare ruimte van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (CROW). De systematiek is eind 2018 opgeleverd. De systematiek is opgehangen aan het assetmanagement conform de NEN 55000 serie. Het CROW is nu met software leveranciers in gesprek voor de doorvoering in de verschillende software leveranciers van beheerpakketten.

Dordrecht past voor het onderhoud en beheer van de buitenruimte assetmanagement toe. Risicogestuurd onderhoud is een belangrijk onderdeel van assetmanagement. De invoering van asset management loopt op dit moment grotendeels op schema. De verwachting is dat in 2020 de proefaudit volgens de NEN 55001 positief zal worden doorlopen. Dit moment moet de bevestiging worden dat de gemeente Dordrecht een assetmanagement volwassen organisatie is die de integrale buitenruimte professioneel, efficiënt en effectief beheert en onderhoudt.

In onderstaande tabel wordt de zichtbare beeldkwaliteit beoordeeld en vergeleken met de maximaal toelaatbare percentages van het CROW.

Uit de inspectieresultaten blijkt dat achterstand door de inzet van de extra financiële middelen en de technische maatregelen nagenoeg gelijk blijft.

De 'zichtbare beeldkwaliteit' blijft mede dankzij de milde winters en het gevoerde beleid van de afgelopen jaren voldoende. De verwachting is dat dit de komende jaren stabiel blijft. De veiligheid blijft ook op een acceptabel niveau door het werken met risicogestuurd onderhoud. Dit houdt in dat bij het middelgroot onderhoud eerst de schades met een groot risico ten opzichte van de bedrijfswaarden (veiligheid, geluid- en trillingsoverlast, bereikbaarheid, imago en financiën) worden weggewerkt.

Het verloop van de 'onzichtbare kwaliteit' is in tegenstelling tot de beeldkwaliteit, minder eenvoudig te monitoren. Deze kwaliteit heeft te maken met niet-zichtbare aspecten zoals draagkracht en restlevensduur die gemeten en berekend moeten worden. In 2018 is het laatste deel van het areaal dat ouder is dan 20 jaar gemeten en in 2019 zal hierover gerapporteerd worden. De eerste bevindingen blijken iets positiever dan de oorspronkelijke aannames in de onderhoudscyclussen. Er wordt namelijk gerekend met een levensduur van 20 jaar voor asfaltwegen, maar in de praktijk blijkt dat deze wegen gemiddeld 23 jaar mee kunnen. Dit komt bijvoorbeeld wanneer in de onderhoudscyclus van een weg is uitgegaan van heraanleg, maar dat na de meting blijkt dat er nog maatregelen mogelijk zijn die de heraanleg nog jaren kunnen uitstellen.

Wat zouden we doen in 2018?

• Uitvoeren van regulier onderhoud van wegen.
• Uitvoeren van grote projecten volgens jaarschijf 2018 van de Meerjaren Onderhoud Planning (MOP). Voorbeelden van uit te voeren projecten zijn: Lange Gelderse Kade, Riouwstraat, Groen van Prinstererweg.
• Starten met de voorbereiding van grote projecten volgens jaarschijf 2019 en 2020 van de MOP.
• Verder uitwerken van denkrichtingen/bouwstenen voor het kleiner maken van de financiële opgave voor wegen in de komende jaren zoals ontwikkeld in de wegennota.

Wat hebben we gedaan in 2018?

• Regulier onderhoud van wegen is conform planning uitgevoerd.
• Vanwege een dynamische planning zijn andere projecten uitgevoerd dan oorspronkelijk gepland.
• Uitgevoerd zijn projecten Groenedijk, diverse erven, Merwedestraat/Oranjelaan/Oranjepark, Hugo de Grootlaan, e.a.
• Voorbereiding gestart van de grote projecten jaarschijf 2019-2020 van de MOP (Willem Dreeshof, Stadspolderring, Wielhovenstraat, Dordtse Mijl, e.a.).
• De bedoelde denkrichtingen/bouwstenen worden in de praktijk toegepast.